Δενδρολίβανο, Αρισμαρί ή λασμάρι…

“Άν δεν θές να δεις άσχημα όνειρα, βάλε ένα κλαδί δενδρολίβανο κάτω από το μαξιλάρι σου!” … Λένε ακόμα στην Κρήτη.

Κάποτε οι άνθρωποι θεωρούσαν το δενδρολίβανο δώρο της Αφροδίτης σε αυτούς, για την ευεγερτική του επίδραση στην τόνωση της σεξουαλικότητας αλλά και σύμβολο πίστης στους γάμους. Άλλος μύθος θέλει τον Λίβανο, έναν εξαίρετο νέο αφιερωμένο στους θεούς, να δολοφονείται από ασεβείς και την Γέα να τον μεταμορφώνει σε αρωματικό θάμνο για να τιμάει τους θεούς με το άρωμα του. Οι Αιγύπτιοι συνόδευαν τους Φαραώ στους τάφους με το άρωμα του δενδρολίβανου για να τους μεταφέρει τα αρώματα και τα συναισθήματα των ζωντανών στον κόσμο των ψυχών. Πολύ συχνά στους βωμούς οι αρχαίοι χρησημοποιούσαν ως θυμίαμα το δενδρολίβανο για να ευχαριστήσουν τους θεούς και να εισακούσουν τις παρακλήσεις τους.

Όσο για τη χρήση του στην αρωματοποιία, τη σαπωνοποιία και τη μαγειρική είναι, από τα πανάρχαια χρόνια μέχρι της μέρες μας, ευρύτατη!

Η αλήθεια είναι πως το δενδρολίβανο έχει εξαιρετικές ιδιότητες. Με το ξέβγαλμα των μαλλιών με αφέψημα δενδρολίβανου σταματά η τριχόπτωση, λίγα φύλλα και άνθη του φυτού μέσα σε κρασί δίνουν ένα πολύ τονωτικό ποτό για την όραση, την μνήμη και την καρδιά, η ρίζα του φυτού βρασμένη σε λίγο κρασί σταματά την δυσεντερία, ένα δυνατό αφέψημα σε κομπρέσες είναι πολύ ανακουφιστικό για τους ρευματισμούς, τις αρθρίτιδες , τις εξαρθρώσεις και τα στραμπουλίγματα. Το αφέψημα του δενδρολίβανου, εκτός από εξαιρετικό τονωτικό, είναι και χολαγωγό, αντιφυσιτικό, σπασμολυτικό, κατά της δυσπεψίας και της γρίπης, εμμηναγωγό και εκτρωτικό γι’ αυτό πρέπει να χρησιμοποιήται με μέτρο στους πρώτους μήνες της εγγυμοσύνης. Βρασμένο σε κρασί, το δενδρολίβανο ανακουφίζει από τους πόνους τις κοιλιάς και του στομάχου.

Είναι αυτοφυές και θα το συναντήσετε παντού σχεδόν στην Ελλάδα, φτάνει μέχρι και τα 2 μέτρα όταν είναι σε γόνιμο έδαφος, είναι αειθαλής, αρωματικός θάμνος με φύλλα αντίθετα, επιφυή, γραμμοειδή, δερματοειδή, σε σκούρο πράσινο χρώμα στο επάνω μέρος και λευκά χνουδωτά στο κάτω. Τα λουλουδάκια του είναι συνήθως μπλέ-μωβ, σπανίως λευκά και ρόδινα.

Είναι πολύ ανθεκτικός αλλά και διακοσμητικός θάμνος με πολύ λίγες καλλιεργητικές απαιτήσεις και μπορεί εύκολα να προσαρμοστεί στον κήπο ή στον εξώστη σας σε γλάστρα, αρκεί να έχει φως.

Ντάκος με ντομάτα, κάπαρη και μυρωδικά

Υλικά:

1 ντάκος σε 2 κομμάτια, 1 μεγάλη ώριμη ντομάτα τριμμένη, 1 κουταλιά της σούπας κάπαρη ψιλοκομμένη, 1/3 του φλυτζανιού ελαιόλαδο, 1/2 του φλυτζανιού λευκό ξηρό κρασί, 2 κουταλάκια του γλυκού κοφτά ζαατάρ.

Παρασκευή:

Βάλτε τους ντάκους σε πιατέλα και ραντίστε τους με το κρασί.

Στο μπολ που τρίψατε την ντομάτα, προσθέστε και την κάπαρη και ανακατέψτε.

Μοιράστε το μείγμα της ντομάτας πάνω στους ντάκους, πασπαλίστε τους με 1 κουταλάκι από το ζαατάρ τον κάθε έναν και ραντίστε τους με το ελαιόλαδο.

Αφήστε τους να σταθούν και να απορροφήσουν τους χυμούς και το λάδι για 5′-6′ και σερβίρετε.

Ζαατάρ

Υλικά:

Από 1 κουταλιά της σούπας θρούμπι, θυμάρι, σουμάκι ή σχινόκαρπο, σουσάμι καβουρδισμένο και αλάτι χονδρό.

Παρασκευή:

Βάλτε όλα μαζί τα υλικά στον μύλο των μπαχαρικών ή στην κουζινομηχανή και χτυπήστε τα μέχρι να γίνουν σκόνη.

Διατηρήστε το σε δοχείο που κλείνει καλά, σε ξηρό, δροσερό και σκοτεινό μέρος όπως όλα τα μπαχαρικά.

* Αρωματίστε με το ζαατάρ κρέατα, πουλερικά κυρίως του φούρνο και της σχάρας, αλλά επίσης σαλάτες και σάλτσες.

Θρούμπι, θρούμπα ή γεροντόχορτο

Που θα το συναντήσετε…

Προτιμά τα βραχώδη, άγονα και ασβεστώδη εδάφη, όπου φύεται και το θυμάρι, από τις παράλιες περιοχές μέχρι και σε υψόμετρο 1600 μέτρων.

Μπορείτε να συλλέξετε τα ανθισμένα βλασταράκια του από τον Απρίλιο μέχρι και τον Ιούλιο, αλλά μπορεί κάλλιστα να προσαρμοστεί στον κήπο σας ή στον εξώστη σας σε γλάστρα.

Είναι πολυετής θάμνος που δεν ξεπερνά τα 40 εκατοστά, αρωματικότατος την άνοιξη με άνθη ροζ, μωβ ή λευκά σε σφαιρικές ταξιανθίες, στους τελευταίους σπόνδυλους των βλαστών του.

Ο μύθος λέει…

Πως έχει συνδεθεί με τη λατρεία του Θρυμβαίου Απόλλωνα, το ιερό του οποίου βρίσκονταν στην πόλη Θύμβρα, πολύ κοντά στην Τροία.

Ο Ιπποκράτης το συνιστά στην αντιμετώπιση των πνευμονικών αποστημάτων και των “γυναικείων παθήσεων” (δυσμηνόρροιας). Το αφέψημά του θεωρείται αντιεμετικό, καταπολεμά τον πονόλαιμο και με γαργάρες επουλώνει τις πληγές του λάρυγγα και του στόματος.

Θεωρείται, επίσης, εξεραιτικά τονωτικό, χαλαρωτικό και αναζωογονιτικό, αν δυνατό αφέψημά του προστεθεί στο λουτρό. Κάποτε μάλιστα η εκτίμηση για την τονωτική του ιδιότητα ήταν τόση που απαγορεύτηκε στους καλόγηρους να το χρησιμοποιούν και να το καλλιεργούν…!

Ο Διοσκουρίδης αναφέρει τη χρήση του στην παρασκευή του “θύμβριτου οίνου”, κρασιού που αρωμάτιζαν με κλαδιά από το φυτό της θρούμπας, χρήση που έχει επιβιώσει μέχρι τις μέρες μας.

Κατά την ρωμαϊκή εποχή, η χρήση της θρούμπας στη μαγειρική ήταν ευρεία, ακόμη και σήμερα το φυτό αυτό χρησιμοποιείται για να αρωματίσει από σαλάτες, όσπρια, ψαρόσουπες, αλλαντικά, κρέατα και πουλερικά μέχρι φρουτοσαλάτες και λικέρ.